Jak znieść współwłasność?

Prawo własności w większości przypadków stanowi, że posiadacz danej rzeczy może z niej korzystać w dowolny sposób, o ile nie narusza zasad współżycia społecznego oraz obowiązujących przepisów. Kodeks cywilny dopuszcza jednak również istnienie współwłasności, kiedy prawa właściciela są nieco inne, podobnie jak zasady zniesienia współwłasności, które różnią się od możliwości istniejących przy dysponowaniu „pełną” własnością. Przekonajmy się, czym jest współwłasność i jak można zmienić status posiadanych na jej mocy dóbr.

Co wiąże się z istnieniem współwłasności?

Współwłasność oznacza, że jedna rzecz może mieć kilku współposiadaczy, którzy mają do niej takie same prawa oraz mogą z niej korzystać w identyczny sposób. Istnieją dwa rodzaje współwłasności – łączna pojawiająca się między współmałżonkami oraz udziałowcami spółki cywilnej – oraz ułamkowa. Współwłasność łączna oznacza takie same uprawnienia posiadaczy do użytkowania rzeczy, lecz jej sprzedaż wymaga ich zgody. W przypadku współwłasności ułamkowej każdy z właścicieli może sprzedać swój udział, co jednak nie oznacza możliwości wyodrębnienia przynależnej danej osobie części. Posiadacz części ułamkowej ma jednak pełne prawo do korzystania z całości rzeczy. Obie formy współwłasności zakładają więc, że współposiadacze działają w porozumieniu, zarówno jeśli chodzi o użytkowanie danego dobra, jak i łożenie na jego utrzymanie oraz czerpanie z niego korzyści.

Jaki są możliwości, jeśli chodzi o zniesienie współwłasności?

Zniesienie współwłasności może się dokonać na mocy podpisanego przez współposiadaczy aktu notarialnego albo w wyniku uzyskania podziału sądowego. W pierwszym przypadku zainteresowani muszą złożyć przed notariuszem zgodne oświadczenia co do woli zmiany statusu rzeczy oraz jej dalszego losu np. przekazania jednej z osób po spłacie pozostałych. W przypadku postępowania sądowego o losie rzeczy decyduje sąd. Jeżeli jest to dopuszczalne, może on zarządzić podział rzeczy, przekazanie jednej z osób z obowiązkiem spłaty albo sprzedaży przez komornika i podziału uzyskanych środków po odtrąceniu kosztów.